พุทธวงศ์ ๒๕ พระองค์

พุทธวงศ์ หมายถึงสมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าที่ทรงอุบัติขึ้นมาแล้วในโลก มีทั้งสิ้นจนถึงปัจจุบัน ๒๕ พระองค์

๑. ทีปังกรพุทธวงศ์
พระโพธิสัตว์พระนามว่าทีปังกรพระองค์นี้ ทรงบังเกิดในสวรรค์ชั้นดุสิต ทรงบำเพ็ญบารมีมา ๑๖ อสงไขยกับอีกแสนกัป เมื่อพระองค์จะทรงสงเคราะห์มหาชนได้เสด็จจาริกไปบนภูเขานารทกูฏซึ่งมียักษ์ อยู่ทรงแสดงอานุภาพ และโปรดให้ยักษ์ตนนั้นพร้อมบริวาร ๑๐,๐๐๐ ตนให้ดำรงอยู่ในศีลธรรม

๒. โกณฑัญญพุทธวงศ์
พระสัมมาสัมพุทธเจ้าพระนามว่า โกณฑัญญะ เสด็จปฏิสนธิในตระกูลกษัตริย์แห่งนครรัมมวดี ทรงมีพระชนมายุ ๑๐๐,๐๐๐ ปี ครั้นทรงบรรลุพระอนุตตรสัมมาสัมโพธิญาณแล้วทรงยับยั้งอยู่ด้วยความสุขในผล สมาบัติ ณ โคนโพธิพฤกษ์ ๗ สัปดาห์ ทรงประกาศพระสัทธรรมให้รุ่งเรือง

๓. มังคลพุทธวงศ์
พระสัมมาสัมพุทธเจ้าพระนามว่า มังคละ พระประยูรญาติทั้งหลายได้ขนานพระนามว่ามงคล เพราะพระองค์ประสูติด้วยมงคลสมบัติทุกอย่าง ครั้นเมื่อพระองค์ทรงยังเป็นพระโพธิสัตว์ ได้มอบลูกน้อย ๒ องค์แก่ยักษ์เพื่อเป็นทาน พระองค์ทรงมีพระชนมายุ ๙๐,๐๐๐ ปี พระศาสนาของพระองค์ดำรงอยู่ ๙๐,๐๐๐ ปีแล้วได้อันตรธานไป

๔. สุมนพุทธวงศ์
พระสัมมาสัมพุทธเจ้าพระนามว่า สุมนะ เสด็จอุบัติในตระกูลกษัตริย์แห่งพระนครเมขละ ทรงมีพระรัศมีแผ่ซ่านออกจากพระวรกายส่องสว่างไสวไปทั่วหมื่นโลกธาติ ทรงมีพระชนมายุ ๙๐,๐๐๐ ปี และพระศาสนาของพระองค์ได้ดำรงอยู่ ๙๐,๐๐๐ ปีแล้วได้อันตรธานไป

๕. เรวตพุทธวงศ์
พระสัมมาสัมพุทธเจ้า พระนามว่า เรวตะ เสด็จอุบัติในตระกูลกษัตริย์แห่งพระนครสุทัญญวดี ผู้ทรงมีพระยศใหญ่และมีพระปัญญามาก ผู้ทรงอนุเคราะห์เหล่าสรรพสัตว์ พระรัศมีแผ่ซ่านออกจากพระวรกายของพระองค์ไปได้ ๑ โยชน์โดยรอบ ทั้งกลางวันและกลางคืน ทรงมีพระชนมายุ ๖๐,๐๐๐ ปี

๖. โสภิตพุทธวงศ์
พระสัมมาสัมพุทธเจ้าพระนามว่า โสภิตะ เสด็จอุบัติในตระกูลกษัตริย์แห่งนครสุธรรม ทรงมีพระรัศมีแผ่ซ่านออกจากพระวรกายสว่างไสวไปทั่วทุกทิศ ทรงมีพระชนมายุ ๙๐,๐๐๐ ปี ทรงยังสัตว์ให้เผาผลาญกิเลสได้ดังเปลวไฟไหม้ ทรงยังฝนให้ตกทั่วแล้วทรงยังโลกพร้อมทั้งเทวโลกให้ชุ่มชื่นด้วยน้ำฝน คืออมฤตธรรมนั้น

๗. อโนมทัสสีพุทธวงศ์
พระสัมมาสัมพุทธเจ้าพระนามว่า อโนมทัสสี เสด็จอุบัติในตระกูลกษัตริย์แห่งพระนครจันทวดีราชธานี ทรงมีพระชนมายุ ๑๐๐,๐๐๐ ปี พระองค์ทรงประกาศพระสัทธรรมให้รุ่งเรือง ทรงยังสัตว์ที่มีอุปนิสัยแก่กล้าให้ได้ตรัสรู้ธรรม ทรงพร่ำสอนชนเหล่าอื่นที่เหลือให้พ้นทุกข์

๘. ปทุมพุทธวงศ์
พระสัมมาสัมพุทธเจ้าพระนามว่า ปทุมะ พระประยูรญาติทั้งหลายได้ขนานนามว่าปทุมะเพราะในขณะที่พระองค์ประสูติจากพระครรภ์ บังเกิดฝนดอกปทุมตกจากอากาศลงมาในมหาสมุทรทั่วทั้งชมพูทวีป พระปทุมสัมมาสัมพุทธเจ้าผู้ทรงแสวงหาคุณอันใหญ่ ทรงมีพระชนมายุ ๑๐๐,๐๐๐ ปี

๙. นารทพุทธวงศ์
พระสัมมาสัมพุทธเจ้าพระนามว่า นารทะ เสด็จอุบัติในตระกูลกษัตริยืแห่งนครธัญญวดี พระองค์ทรงปราบพยศของพญานาคชื่อโทณะ เนรมิตมณฑปสำเร็จด้วยรัตนะ ๗ ประการขึ้นในแม่น้ำคงคา ทรงมีพระชนมายุ ๙๐,๐๐๐ ปี

๑๐. ปทุมุตตรพุทธวงศ์
พระสัมมาสัมพุทธเจ้าพระนามว่า ปทุมุตตระ เสด็จอุบัติในตระกูลกษัตริย์แห่งนครหังสวดี พระองค์ทรงยังมหาชนผู้เร่าร้อนด้วยความเร่าร้อนในนรกให้สงบร่มเย็นด้วยน้ำ อมฤตธรรม ทรงมีพระรัศมีแผ่ซ่านออกจากพระวรกายสว่างไสวไปได้ ๑๒ โยชน์ โดยรอบ ทรงมีพระชนมายุ ๑๐๐,๐๐๐ ปี พระศาสนาของพระองค์ดำรงอยู่ ๑๐๐,๐๐๐ ปีแล้วได้อันตรธานไป

๑๑. สุเมธพุทธวงศ์
พระสัมมาสัมพุทธ เจ้าพระนามว่า สุเมธะ เสด็จอุบัติในตระกูลกษัตริย์แห่งนครสุทัศน์ เมื่อครั้งพระองค์เสด็จไปโปรดยักษ์ที่ดุร้ายซึ่งมีฤทธิ์อานุภาพมากที่อาศัย อยู่ในป่าดงใหญ่แห่งหนึ่ง พระองค์ทรงยังธรรมจักษุให้เกิดขึ้นแก่สัตว์ทั้งหลาย ทรงมีพระชนมายุ ๙๐,๐๐๐ ปี

๑๒. สุชาตพุทธวงศ์
พระสัมมาสัมพุทธเจ้าพระนามว่า สุชาตะ เสด็จอุบัติในตระกูลกษัตริย์แห่งนครสุมงคล พระประยูรญาติทั้งหลายได้ขนานนามว่าสุชาตะ เพราะเมื่อพระองค์ประสูติจากรพระครรภ์ก็ยังความสุขให้เกิดแก่สัตว์ทั้งหลายไปทั่วชมพูทวีป ทรงมีพระชนมายุ ๙๐,๐๐๐ ปี พระศาสนาของพระองค์ดำรงอยู่ ๙๐,๐๐๐ ปีแล้วได้อันตรธานไป

๑๓. ปิยทัสสีพุทธวงศ์
พระสัมมาสัมพุทธเจ้าพระนามว่า ปิยทัสสี เสด็จอุบัติในตระกูลกษัตริย์แห่งนครธัญญวดี พระองค์ไปแสดงธรรมโปรดท้าวสุทัสสนเทวราชผู้เป็นจอมเทพซึ่งเป็นมิจฉาทิฏฐิจน เกิดความเลื่อนใสศรัทธาแล้วตั้งอยู่ในสัมมาทิฏฐิ ทรงมีพระชนมายุ ๙๐,๐๐๐ ปี พระศาสนาของพระองค์ดำรงอยู่ ๙๐,๐๐๐ ปีแล้วได้อันตรธานไป

๑๔. อัตถทัสสีพุทธวงศ์
พระสัมมาสัมพุทธเจ้าพระนามว่า อัตถทัสสี เสด็จอุบัติในตระกูลกษัตริย์แห่งนครโสภณ พระองค์เสด็จไปแสดงธรรมโปรดพวกมนุษย์และเทพยดาในดิถีวันเพ็ญเดือนมาฆมาส ทรงมีพระรัศมีแผ่ซ่านออกจากพระวรกายไปได้ ๑ โยชน์โดยรอบทุกเวลา ทรงมีพระชมมายุ ๑๐๐,๐๐๐ ปี

๑๕. ธัมมทัสสีพุทธวงศ์
พระสัมมาสัมพุทธเจ้าพระนามว่า ธัมมทัสสี เสด็จอุบัติในตระกูลกษัตริย์แห่งนครสรณะ พระประยูรญาติทั้งหลายได้ขนานพระนามว่าธัมมทัสสี เพราะเมื่อพระองค์ทรงประสูติ การว่ากล่าวกันโดยไม่ชอบธรรมในเรื่องการตัดสินคดีต่าง ๆ ก็เสื่อมหายไปเอง คงมีแต่การกล่าวกันโดยชอบธรรมเท่านั้น ทรงมีพระชนมายุ ๑๐๐,๐๐๐ ปี

๑๖. สิทธัตถพุทธวงศ์
พระสัมมาสัมพุทธเจ้าพระนามว่า สิทธัตถะ พระองค์เสด็จไปแสดงธรรมโปรด ๒ พี่น้องคือ พระเจ้าสมพลและพระเจ้าสุมัตตี ผู้ครองนครอมร จนมีจิตศรัทธาเลื่อมใสแล้วออกผนวชตามพระองค์ ทรงงดงามดังรูปปฏิมาทองอันล้ำค่า ทรงมีพระรัศมีสว่างไสวไปในหมื่นโลกธาตุ พระองค์ทรงมีพระชนมายุ ๑๐๐,๐๐๐ ปี

๑๗. ติสสพุทธวงศ์
พระสัมมาสัมพุทธเจ้าพระนามว่า ติสสะ พระองค์เสด็จไปในมหามงคลสมาคมเพื่อตรัสมงคลปัญหาโปรดเวไนยสัตว์ผู้มาทูลถาม มงคลปัญหาให้หลุดพ้นจากกิเลสเป็นเครื่องผูกมัด ไม่มีผู้ใดเสมอเหมือนพระองค์ ทรงปรากฏดังขุนเขาหิมวันตี

๑๘. ปุสสพุทธวงศ์
พระสัมมาสัมพุทธเจ้าพระนามว่า ปุสสะ พระองค์เสด็จไปยังพระนครพาราณสีเพื่อแสดงธรรมโปรดพระเจ้าสิริวัฒน์ผู้ทรงละกองโภคสมบัติแล้วออกบวชเป็นปฎิลดาบสพร้อมด้วยบริวาร จนมีจิตศรัทธาเลื่อมใสออกบวชพระองค์ทรงสง่างามดังพระอาทิตย์อุทัยแสง และเหมือนพระจันทร์เต็มดวงในวันเพ็ญที่ปราศจากเมฆหมอกทรงมีพระชนมายุ ๙๐,๐๐๐ ปี

๑๙. วิปัสสีพุทธวงศ์
พระประยูรญาติทั้งหลายได้ขนานนามว่า วิปัสสี เพราะแลเห็นพระองค์ทรงเป็นผู้หมดจดจากความมืดที่เกิดจากการกะพริบตาใน ระหว่างกลางวันและกลางคืนได้ด้วยตาเปล่า ทรงมีพระรัศมีงามเปล่งปลั่งแผ่ซ่านอกจากพระวรกายของพระองค์ไปได้ถึง ๗ โยชน์ ทรงมีพระชนมายุ ๘๐,๐๐๐ ปี

๒๐. สิขีพุทธวงศ์
พระประยูรญาติทั้งหลายได้ขนานพระนามว่า สิขี เพราะพระยอดกรอบพระพักตร์ของพระองค์พุ่งขึ้นสูงดุจยอดพระอุณหิส (มงกุฎ) ทรงมีพระรัศมีแผ่ซ่านออกจากพระวรกายของพระองค์งามเปล่งปลั่งดังทองคำล้ำค่าสว่างไสวไปได้ ๓ โยชน์โดยรอบทั้งกลางวันและกลางคืน ทรงมีพระชนมายุ ๗๐,๐๐๐ ปี

๒๑. เวสสภูพุทธวงศ์
พระประยูรญาติทั้งหลายได้ขนานนาม พระนามว่า เวสสภู เพราะพระองค์ทรงร้องเสียงดังเหมือนเสียงร้องของวัวตัวผู้ในขณะที่ประสูติ ทรงมีพระชนมายุ ๖๐,๐๐๐ ปี พระองค์ทรงวางมหาชนไว้บนธรรมนาวาทรงสร้างสะพานพระสัทธรรมไว้อย่างมั่นคงสำหรับให้ชนที่เหลือเดินตามกระแสการ เวีนว่ายตายเกิดแล้วเสด็จดับขันธปรินิพพาน

๒๒. กกุสันธพุทธวงศ์
พระสัมมาสัมพุทธเจ้ากกุสันธะเสด็จไปแสดงธรรมโปรดพระเทพยักษ์ ซึ่งอาศัยอยู่ที่เทวาลัยแห่งหนึ่งใกล้เขมวดีนครทรงมีพระรัศมีสีทองแผ่ซ่านออกจากพระวรกายของพระองค์สว่างไสวไปได้ ๑๐ โยชน์โดยรอบ ทรงมีพระชนมายุ ๔๐,๐๐๐ ปี

๒๓. โกนาคมนพุทธวงศ์
พระประยูรญาติทั้งหลายได้ขนานนามของพระองค์ว่า โกนาคมน์ เพราะในขณะที่พระองค์ประสูติ ฝนทองได้ตกลงมาทั่วทั้งชมพูทวีป พระองค์ทรงแสดงธรรมโปรดภิยโยสราชกุมารและอุดรราชกุมาร พร้อมด้วยบริวารทรงมีพระชนมายุ ๓๐,๐๐๐ ปี

๒๔. กัสสปพุทธวงศ์
พระสัมมาสัมพุทธเจ้าพระนามว่า กัสสปะ เสด็จอุบัติในตระกูลพราหมณ์แห่งพระนครพาราณสี ทรงมีรัศมีแผ่ซ่านอกจากพระวรกายสว่างไสวเหมือนกับพระจันทร์ทรงกลด ทรงมีพระชนมายุ ๒๐,๐๐๐ ปี ทรงสร้างสระธรรมประธานศีลเป็นเครื่องลูบไล้ ทรงประธานพระสัทธรรมเป็นเศวตฉัตรไว้ป้องกันบาป


๒๕. โคตมพุทธวงศ์
พระสัมมาสัมพุทธเจ้าพระนามว่า โคตมะ เสด็จอุบัติในตระกูลกษัตริย์แห่งกบิลพัสดุ์นคร พระองค์ทรงแสดงราหุโลวาทสูตรโปรดพระราหุลผู้เป็นพระโอรสของพระองค์ มีการประชุมพระสงฆ์สาวกขีณาสพ (ผู้ปราศจากมลทิน) ๑,๒๕๐ รูป โดยผู้ที่บวชด้วยเอหิภิกขุอุปสัมปทามาประชุมกันโดยมิได้นัดหมาย และทรงแสดงโอวาทปาฏิโมกข์แก่ท่านเหล่านั้นในวันเพ็ญเดือนมาฆมาส ทรงมีพระรัศมีแผ่ซ่านออกจากพระวรกายของพระองค์สว่างไสวไปได้โดยรอบด้านละ ๑ วา ทรงมีพระชนมายุ ๘๐ ปี