ศัพท์ธรรม ภาษาอังกฤษ-ไทย
A-B-C D-E-F G-H-I J-K-L-M N-O-P Q-R-S T-U-V W-Y-Z
สลับเป็น ภาษาไทย - อังกฤษ
A
abandoning; abandonment ปหานะ, จาคะ (การ สละ; การละ)
abiding วิหาร (ธรรม)
abode ภพ; เสนาสนะ, อาลยะ, วิหาร
absolute sense ปรมัตถ์
absolute truth ปรมัตถสัจจะ
absorption ฌาน, อัปปนา
abstention เวรมณี (การเว้น)
abstinence วิรัติ (ความเว้น, งดเว้น; เจตนาที่งดเว้นจากความชั่ว)
access concentration อุปจารสมาธิ
accessory ปริวาร, บริวาร (สิ่งของ)
accompanied by สหรคต, สหคต
accomplishment, basis of อิทธิบาท
achievement สัมปทา
acquisition ลาภ
acquisitiveness โลภ
act กรรม
act, formal สังฆกรรม
action กรรม กัมมันตะ
adaptability กัมมัญญตา
adept อเสขะ
adherence to habits and practices สีลัพพต ปรามาส
adherent ศาสนิก
adjustment ทมะ
admonition โอวาท
adultery กาเมสุมิจฉาจาร
advantage อานิสงส์
adverting อาวัชชนะ
advice โอวาท
aeon กัป, กัลป์
affliction พยาธิ
age วัย
ageing; aging ชรา
aggregate ขันธ์
agility ลหุตา
agitation อุทธัจจะ
agreeable อิฏฐะ (น่าปรารถนา)
agreement สมมติ (การตกลงรวมกัน, มอบหมาย, แต่งตั้ง)
aim อัตถะ, อรรถ
allowable (adj) กัปปิยะ
alms; almsfood ภิกษา, ทาน, ทานวัตถุ, บิณฑบาต
alms-bowl บาตร
alms-gathering บิณฑบาต, การไปบิณฑบาต
alms resort โคจร (ที่เที่ยวบิณฑบาต, ที่หาอาหาร)
almsround การไปบิณฑบาต
alteration วิปริณาม
analysis วิภังค์, วินิพโภค
analytic insight ปฏิสัมภิทา
anger โกธะ
annihilationism อุจเฉทวาท, อุจเฉททิฐิ
anxiety อุทธัจจกุกกุจจะ
apperception ชวนะ
Arahat; Arahant พระอรหันต์
Arahatship อรหัตต์, อรหัตตผล
ardour ตปะ, ตบะ, อาตปะ, ความเพียรเผากิเลส
arising อุปปาทะ, อุบัติ
ariyan อริยะ
arrogance อติมานะ
ascetic ฤษี, ดาบส, นักพรต, นักบวช
ascetic practices ตบะ; ธุดงค์
aspect อาการ
assembly สภา, บริษัท (= ปริสา ที่ประชุมหรือ ชุมชน หมู่ชน ไม่ใช่บริษัท ในภาษาไทย)
associated with สัมปยุต
association สัมปโยคะ, เสวนา
assuming อุปาทาน
attachment อุปาทาน
attainment อภิสมัย (การบรรลุ), สมาบัติ
attainment concentration อัปปนาสมาธิ
attendance อุปัฏฐาน (การบํารุง, เฝ้า, พยาบาล)
attendant อุปัฏฐาก, อุปฐาก
attention มนสิการ
attentiveness ความมีสติ
audible object สัททารมณ์, สัททะ (เสียง)
austere practices ธุดงค์
austerities ตบะ, พรต
authority อาณา, อิสริยะ
avarice มัจฉริยะ
aversion ปฏิฆะ; อรติ
avoidance วิรัติ; สังวร
Awakened One, the พระพุทธเจ้า
Awakening อภิสัมโพธิ, การตรัสรู้
awareness สัมปชัญญะ
B
bad บาป
bad company ปาปสหายตา (ความมีเพื่อนชั่ว)
balanced life; balanced livelihood สมชีวิตา
banishment ปัพพาชนียกรรม
basis of mindfulness สติปัฏฐาน
basis for success อิทธิบาท
becoming ภพ, ภวะ
being สัตว์
belief in a soul or self สักกายทิฏฐิ
benefaction ทาน, อัตถจริยา
benefactor ทายก
benefit อานิสงส์, อัตถะ, อรรถ
benevolence อัตถจริยา
besotting drink มัชชะ
birth ชาติ
birth story ชาดก
blameless action อนวัชชกรรม
Blessed One, the ภควา (พระผู้มีพระภาค)
blessing พร, มงคล, อนุโมทนา, อานิสงส์
bliss สุข
Bodhisatta; Bodhisattva พระโพธิสัตว์
bodily (adj) กายิกะ (ทางกาย)
bodily action กายกรรม
bodily avenue กายทวาร
bodily formation; bodily functions กายสังขาร
bodily good conduct กายสุจริต
bodily happiness กายิกสุข
bodily misconduct กายทุจริต
bodily pain กายิกทุกข์
body กาย
bond โยคะ
boon พร
border district ปัจจันตชนบท
boundary สีมา
bourn คติ
Brahma-farer พรหมจารี
Brahma-faring พรหมจรรย์
Brahmin, brahman พราหมณ์
breathing in อัสสาสะ (การหายใจเข้า) (= in breathing)
breathing out ปัสสาสะ (การหายใจออก) (= out breathing)
Buddha, the พระพุทธเจ้า
Buddhism พระพุทธศาสนา
Buddhist พุทธศาสนิก
buoyancy ลหุตา (ความเบา)
burden ธุระ, ภาระ
C
calm สมถะ
Calmed One, the พระมุนี
canker อาสวะ
canon ปิฎก, คัมภีร์
carelessness ปมาทะ, ความประมาท
carnalities อามิส
caste วรรณะ
category ขันธ์
causal occasion ฐาน
cause เหตุ
Cause of Suffering ทุกขสมุทัย, สมุทัย
cemetery สุสาน
cessation นิโรธ
Cessation of Suffering ทุกขนิโรธ, นิโรธ
change วิปริณาม
change-of-lineage โคตรภู
chanting การสวดมนต์
chapter of monks คณะ (ในวินัย)
character จริต
characteristic ลักษณะ
charity ทาน, จาคะ
clairaudience ทิพยโสต
clairvoyance ทิพยจักษุ
clan โคตร, กุล, สายตระกูล
clansman กุลบุตร
classification สังคหะ (จัดประเภท)
clear comprehension สัมปชัญญะ
clinging อุปาทาน
cognizance จิต, จิตต์
cognizable object ธรรมารมณ์
cohesion, the element of อาโปธาตุ
Collection นิกาย (แห่งคัมภีร์)
comfort ผาสุก
commentary อรรถกถา
common characteristics สามัญลักษณะ
community สังฆะ, สงฆ์
companion สหาย
compassion กรุณา
compounded things สังขาร, สังขตธรรม
comprehension สัมปชัญญะ, ปริญญา
conceit มานะ
concentration สมาธิ
concentration development สมาธิภาวนา, สมถ- ภาวนา
concept บัญญัติ
conception ปฏิสนธิ
concord สามัคคี
condition ปัจจัย
conditioned genesis ปฏิจจสมุปบาท
conditioned things สังขาร, สังขตธรรม
conduct อาจาร, จริยา, จรณะ, สมาจาร
confession เทศนา (การแสดงอาบัติ)
confidence สัทธา, ศรัทธา, ปสาทะ
conformity อนุโลม
conquest ชัย, วิชัย
conquest by piety ธรรมวิชัย
conscience หิริ
conscientious (adj) ลัชชี, มีหิริโอตตัปปะ
consciousness วิญญาณ
consequence วิบาก
consideration มนสิการ
constituent องค์, โวการ
contact ผัสสะ
contemplation อนุปัสสนา, อนุสติ
contemplation of the body กายานุปัสสนา
contemplation of the feelings เวทนานุปัสสนา
contemplation of the mind จิตตานุปัสสนา
contemplation of the mind-objects ธัมมานุ- ปัสสนา
contempt มักขะ; อติมานะ
content; contentment สันโดษ, สันตุฏฐี
continuity สันตติ, สันตานะ
control of the senses อินทรียสังวร
controlling faculty อินทรีย์
conventional truth สมมติสัจจะ
conversion อาวัตต์, อาวัตตนา, การกลับใจเปลี่ยนศาสนา
co-religionist สหธรรมิก
corporeality รูป, รูปธรรม
corruption สังกิเลส, อุปกิเลส, อาสวะ
Council สังคายนา, สังคีติ
counterpart ปฏิภาค
couplet ทุกะ
course of action กรรมบถ
courteous speech; courtesy ปิยวาจา, เปยย- วัชชะ
covetousness อภิชฌา
craving ตัณหา
craving for annihilation วิภวตัณหา
craving for existence ภวตัณหา
craving for non-existence วิภวตัณหา
craving for sensual pleasures กามตัณหา
cremation ฌาปนกิจ
crematorium ฌาปนสถาน
cruelty วิหิงสา
curds ทธิ
